”Der Wedding kommt!”. Deze aankondiging is bijna een running-gag geworden. Komt-ie of komt-ie niet? De wijk Wedding, gelegen ten noordwesten van het centrum op een paar kilometer van de Brandenburger Tor, wordt door zogenaamde Insiders al jaren getipt als de nieuwste place to be van Berlijn. Maar wie Wedding een beetje kent, weet dat stijgende huurprijzen en een paar hippe cafés nog lang geen gestileerde bakfiets-biotoop opleveren. Wedding is een echte volksbuurt, een beetje groezelig maar ergens ook wel charmant.
Een toeristische trekpleister is Wedding sowieso nooit geweest. Nou ja, nooit? Ook niet helemaal waar. Er was een tijd dat de Berlijners massaal uitliepen naar Gesundbrunnen, een buurt in het stadsdeel waar tot halverwege de 19e eeuw een heus kuuroord te vinden was. Hiervan zijn aan het riviertje Panke rondom de Luisenbad-bibliotheek nog enkele restanten bewaard gebleven die vandaag de dag een oase vormen te midden van al het verkeersgedruis eromheen.
Der rote Wedding
Direct naast de bibliotheek staan een voormalige fabriek en een oude tramdepot. Wedding werd in de jaren twintig „Roter Wedding“ genoemd. Het was een van de belangrijkste industrie bolwerken waar voornamelijk arbeiders woonden, die op de sociaal-democraten en de communisten stemden. Het kwam regelmatig tot confrontaties tussen beide kampen. Ook de toenemende provocaties van de nazi's onder leiding van Goebbels leverden straatgevechten op, soms met fatale gevolgen. En het zou alleen nog maar erger worden. Een plek in Wedding die verbonden is met de nazi-terreur is de Plötzensee: hier bevond zich naast een zwemmeertje waar in de zomers de lokale bevolking verkoeling zocht, een gevangenis waar veel verzetsstrijders zijn vermoord.
Moderne kathedralen
De fabrieken aan de Panke zijn niet meer in bedrijf, maar de gebouwen zijn wel bewaard gebleven. De gevallen industriereus AEG heeft op twee plekken architectonische sporen achtergelaten, die iedere architectuurstudent in de wereld kent. Het brein hierachter was Peter Behrens, hij geldt als een van de wegbereiders van moderne bouwkunst. Voor hem werkten onder andere: Mies van der Rohe, Walter Gropius en Le Corbusier. Begin 20e eeuw ontwierpen zij fabriekshallen waarin glas en staal de belangrijkste elementen werden. De lichte ruimtes die daardoor ontstonden waren hun tijd ver vooruit.
Tussen kunst & duister verleden
Samen met de fabrieken verdwijnen ook de arbeiders. Hiervoor in de plaats komen nieuwe jonge mensen omdat deze wijk nog zoveel goedkope mogelijkheden biedt. Idealistische startups zoals Ecosia, een zoekmachine die haar winst in ecologische projecten investeert en kunstenaars die goedkope ateliers nodig hebben zoeken hier hun heil.
Het is een wijk waar je op ontdekking moet gaan om beloond te worden. Waar je twee keer moet kijken om te zien dat een vervallen gebouw toch geen ruïne is. En dat een uitkijkplatform, in ‘t groen gehuld, een bunker is waar tijdens de Tweede Wereldoorlog luchtafweergeschut op stond. Dat een voormalig crematorium een van de levendigste kunstgalerieën in de stad is geworden.
Bovendien zijn de Ufer-Studios de plek voor moderne dansproducties en het Primetime-Theater is een van de hipste theaters van Berlijn. Het belangrijkste museum voor hedendaagse kunst is ook niet ver, direct achter het centraal station: de Hamburger Bahnhof.
Van kuuroord tot industrieel erfgoed, naar verzetsbolwerk en moderne kunst. Wedding is vandaag de dag nog steeds een ruige wijk die zeker niet altijd een lust voor het oog is maar juist daarom zo typisch Berlijn.
Zin gekregen om het eigenzinnige Wedding op de fiets te verkennen? Reserveer hier onze fietstocht “Het onbekende Berlijn: Wedding en Pankow”.
Björn
