Op een vrije dag bezoek ik...

Mies van de Rohe huis Berlijn

Juweeltje voor architectuurfans

Al 20 jaar geef ik rondleidingen door Berlijn. En toch heb ik nog steeds een overvolle bucket-list met historische plekken, buurtjes, cafés en restaurants die ik nog wil bezoeken. Laatst kon ik eindelijk het Mies-van-der-Rohe-Haus van dat lijstje afstrepen, een kleinood voor liefhebbers van moderne architectuur.

De kleine bungalow ligt idyllisch aan de Obersee in het wat afgelegen stadsdeel Hohenschönhausen. En dat is waarschijnlijk ook de reden dat er weinig bezoekers komen. Toch is het op de fiets makkelijk te bereiken en zeker een uitstapje waard. Het huis is een goed voorbeeld van werk uit de Bauhaus-periode in Berlijn.

Als directeur van de wereldberoemde academie in Dessau ontwierp Ludwig Mies van der Rohe het woonhuis voor het echtpaar Lemke in de jaren 1932/33. Het ensemble bestaat uit een l-vormige bungalow en een ruime tuin met uitzicht op het meertje. De eenvoud en functionaliteit maken indruk. Grote raampartijen laten veel lichtinval toe en openen het huis naar het terras. Ik zou mijn donkere flatje er zo voor willen inruilen. Ondanks de no-nonsense architectuur maakt het Mies-van-der-Rohe-Haus op mij een aangename, bijna knusse indruk. Het voelt daardoor veel moderner aan dan de onooglijke betonblokken – de zogenaamde townhouses – die in Berlijn momenteel als paddenstoelen uit de grond schieten.

Mies van der Rohe Bauhaus Berlijn

Een buurt vol historie

Na de oorlog moesten de Lemkes noodgedwongen hun huis verlaten, nadat hun buurt door het Rode Leger tot Sperrgebiet was verklaard. In de DDR-periode namen medewerkers van de Stasi hun intrek in de villa`s rondom de Obersee. Tegenwoordig is het huis onbewoond en worden er regelmatig tentoonstellingen georganiseerd en rondleidingen gegeven. Het huis kan gratis worden bezichtigd.

Hoe kun je dit pareltje in het noordoosten van Berlijn het best bereiken? Vanaf Alexanderplatz ben je er met de fiets zo. Op een route over binnendoorweggetjes door parken en woonwijken is er onderweg al het nodige te zien, zoals de vele cafés en boetiekjes van Prenzlauer Berg, de Weiße See en de componistenbuurt in het naar het meertje vernoemde stadsdeel Weißensee.

Smaakt het naar meer? Wie ook nog een bezoek wil brengen aan de Joodse begraafplaats van Weißensee kan hier rustig een uurtje extra voor uittrekken. Het enorme complex vol met prachtige graven is een andere verborgen parel in deze door het grote publiek nog onontdekte buurt.

En voor wie in de zomer deze kant op gaat, vergeet je zwembroek niet! Zelfs op een druilerige dag in november maakte het Strandbad Orankesee een goede indruk.

Jochen Wiesenberg